Lament świętokrzyski

Geneza utworu.

Zapis ręczny sporządzony ok. 1470 r. (prawdopodobnie spłonął w Bibliotece Uniwersytetu Warszawskiego w 1944 r).

Temat wykorzystany w Lamencie świętokrzyskim został zaczerpnięty z:

• Ewangelii św. Jana (19,25–27),

• opowieści apokryficznych, czyli tekstów związanych z Biblią, ale niewłączonych do oficjalnego zbioru pism

Podział wiersza na części treściowo-kompozycyjne:

• cz. I wstęp (1. i 2. zwrotka) - zwrot do ogółu wiernych i bezpośrednio indywidualny zwrot do młodego i starego;

• Maryja zapowiada żal i współ odczuwanie bólów;

• cz. II rozwinięcie ( 3, 4, 5, 6, 7 zwrotka) - zwrot do swojego syna Jezusa, Anioła Gabriela oraz innych matek;

• Maryja chcę dzielić męki z synem, mówi o swojej bezradności;

• Zwraca się do Anioła Gabriela z wyrzutami o niespełnionych obietnic;

• Przestrzega inne matki, aby nigdy nie musiały widzieć cierpienia swoich dzieci;

• cz. III zakończenie ( finał, podsumowanie ) - zwraca się do swojego syna w celu ostatniego wyznania miłości matki do dziecka.

Inne tytuły:

• Lament Świętokrzyski;

• Żale Matki Boskiej pod krzyżem;

• Posłuchajcie, bracia miła.